Ventoy: Çoklu Önyüklenebilir USB Flash Sürücü Oluşturma Aracı

Ventoy, özellikle teknisyenler, sistem yöneticileri ve birden fazla işletim sistemi, kurtarma aracı veya Windows/Linux kurulum diski taşımak isteyen kullanıcılar için tasarlanmış, ücretsiz ve açık kaynaklı bir yardımcı yazılımdır. Geleneksel yöntemlerin aksine, USB sürücünüzü defalarca formatlamadan, doğrudan ISO, WIM, IMG, VHD(x) dosyalarını bir USB sürücüye kopyalayarak çoklu önyüklenebilir bir disk oluşturmanızı sağlar.

Ne İşe Yarar?

Ventoy’un temel amacı, birden fazla işletim sistemi kurulumunu, canlı Linux dağıtımını, disk yedekleme/kurtarma aracını veya diğer önyüklenebilir görüntü dosyalarını tek bir USB flash sürücüde barındırmak ve bu sürücüden doğrudan önyükleme yapmaktır. Bu sayede, farklı bir ISO dosyası kullanmak istediğinizde USB sürücünüzü tekrar tekrar formatlamak zorunda kalmazsınız.

Başlıca kullanım alanları şunlardır:

• Çoklu İşletim Sistemi Kurulumu: Aynı USB sürücü üzerinde Windows (XP’den Windows 11’e kadar), çeşitli Linux dağıtımları (Ubuntu, Fedora, Mint vb.), VMware ESXi gibi birden fazla işletim sistemi kurulum dosyasını barındırma.
• Canlı Ortamlar ve Kurtarma Diskleri: Ubuntu Live, GParted, Clonezilla, Hirens BootCD gibi canlı Linux dağıtımlarını veya sistem kurtarma araçlarını tek bir USB’de toplama.
• Test Ortamları: Farklı işletim sistemlerini veya yazılımları, sanal makineye kurmadan veya başka bir disk kullanmadan kolayca test etme.
• Teknisyenler ve BT Profesyonelleri: Yanlarında taşımaları gereken tüm önyüklenebilir araçları tek bir USB’de toplama, bu da zaman ve yerden tasarruf sağlar.
• ISO Dosyalarını Kolayca Ekleme/Çıkarma: Sadece sürükle-bırak yöntemiyle yeni ISO’lar ekleyebilir veya mevcut ISO’ları silebilirsiniz, USB’yi yeniden Ventoy ile hazırlamanıza gerek kalmaz.

Temel Özellikleri

Ventoy, benzersiz ve verimli bir çalışma prensibi sunan bir dizi özellik içerir:

• ISO/WIM/IMG/VHD(x) Dosyalarından Doğrudan Önyükleme: En temel ve en önemli özelliği. USB sürücünüzü Ventoy ile hazırladıktan sonra, önyüklenebilir görüntü dosyalarını (ISO, WIM, IMG, VHD(x) vb.) doğrudan USB sürücüsüne kopyalayarak önyükleme yapabilirsiniz. Görüntü dosyalarının içeriğini ayıklamanıza veya yeniden paketlemenize gerek yoktur.
• Birden Fazla Dosya Desteği: Aynı USB sürücüye yüzlerce farklı önyüklenebilir dosya ekleyebilirsiniz.
• BIOS ve UEFI Desteği: Eski (Legacy BIOS) ve yeni (UEFI, hem x86 hem de x64) önyükleme modlarını tam olarak destekler. Güvenli Önyükleme (Secure Boot) desteği de mevcuttur.
• Büyük Dosyaları Destekleme: 4GB’tan büyük ISO dosyalarını sorunsuz bir şekilde işleyebilir.
• Güncelleme Kolaylığı: USB sürücüyü yeniden formatlamadan Ventoy’u kolayca güncelleyebilirsiniz. Bu, üzerine kopyaladığınız ISO dosyalarını korur.
• Otomatik Algılama: Ventoy önyükleyicisi, USB sürücüsündeki tüm önyüklenebilir görüntü dosyalarını otomatik olarak algılar ve bir önyükleme menüsü sunar.
• Menü Özelleştirme: Önyükleme menüsünün görünümünü ve davranışını özelleştirmek için eklentiler (plugins) ve tema desteği sunar.
• Kal Persistent Desteği: Canlı Linux dağıtımları için kalıcılık (persistent) özelliği ekleyerek, canlı oturumda yapılan değişiklikleri kaydedebilme.
• Dosya Enjeksiyonu (Injection Plugin): Yükleme sırasında ISO dosyalarına ek dosyalar veya komut dosyaları enjekte etme yeteneği.
• USB Sürücüyü Etkilemez (Dosya Kaybı Yok): Ventoy’u bir USB sürücüye ilk kez kurduğunuzda sürücüyü formatlar, ancak daha sonra ISO dosyalarını eklerken veya çıkarırken sürücüdeki diğer dosyalarınızı etkilemez.
• Açık Kaynak (Open Source): Kaynak kodu açıktır, bu da şeffaflık ve topluluk desteği sağlar.
• Hafif ve Kurulumsuz: Kurulum gerektirmeyen taşınabilir bir uygulamadır.

Nasıl Çalışır?

Ventoy, USB sürücünüzde özel bir bölümleme ve dosya sistemi oluşturarak ve her bir ISO dosyasını tek bir dosya olarak ele alarak çalışır.

1. Ventoy’u USB’ye Kurma:
   • Ventoy uygulamasını indirip çalıştırırsınız.
   • Programda USB sürücünüzü seçersiniz.
   • “Install” (Kur) düğmesine tıklarsınız. Bu işlem USB sürücünüzü formatlayacak ve üzerindeki tüm verileri silecektir! Ventoy, sürücüde küçük, gizli bir önyükleme bölümü ve kalan alanı ISO dosyalarınız için formatlanmış bir bölüm olarak ayarlar.
2. ISO Dosyalarını Kopyalama: Kurulum tamamlandıktan sonra, önyüklenebilir ISO, WIM, IMG vb. dosyalarınızı doğrudan USB sürücünüzdeki ana bölüme kopyalarsınız (klasörler halinde de düzenleyebilirsiniz).
3. USB’den Önyükleme: Bilgisayarınızı yeniden başlatır ve BIOS/UEFI ayarlarından USB sürücünüzden önyükleme yapmayı seçersiniz.
4. Ventoy Menüsü: Ventoy önyükleyici, USB sürücünüzdeki tüm önyüklenebilir görüntü dosyalarını otomatik olarak algılar ve size bir menü sunar.
5. İşletim Sistemi/Araç Seçimi: Menüden önyüklemek istediğiniz işletim sistemini veya aracı seçersiniz ve Ventoy, seçilen görüntü dosyasından doğrudan önyüklemeyi başlatır.

Fiyatlandırma

Ventoy, tamamen ücretsiz (freeware) ve açık kaynaklı bir yazılımdır. Herhangi bir kısıtlama, reklam veya lisans ücreti talep etmez. Geliştirme, topluluk katkıları ve bağışlar aracılığıyla desteklenmektedir.

Ventoy, özellikle birden fazla işletim sistemi kuran, sistem bakımı yapan veya sık sık farklı önyüklenebilir araçlara ihtiyaç duyan herkes için zaman kazandıran, pratik ve güçlü bir çözümdür.